Pieter Hoeksma – Pagina 25 – De beslommeringen van een ligfietsende levensgenieter

Schrijf

Op 1 januari 2016

Schrijf
Simpel en eenvoudig. Schrijf. Maar wat? En vooral hoe?
Even gleden de gedachten langs de kronkels van de grijze grachtengordel die ik hersenen noem.
Even werd ik getriggerd. Ja, wilt u mijn oude e-mailadres…
Neen, dat wilde ik helemaal niet. Geen e-mailadres. Een gewone brief. Een pen en papier, een postzegel, mooi stukje schrijfwerk..Ah ha. Schrijfwerk. Zo kieper je van het een in het ander. Schrijfwerk. Hoe kom je erop? Schrijven, ooit geleerd op de lagere school. Er waren ook wel hogere scholen maar je moest eerst de lagere school doorlopen. En wee je gebeente als je daarvoor je gebeente gebruikte. Netjes zitten was ook al een “must” om het op zijn Hollands te zeggen. Zoals ooit mijn buurman zei “daar is geen woord Spaans bij” en gelijk had hij natuurlijk. Want ja, hoe dan ook, je moest wel leren schrijven.

Lei en griffel
Op de lagere school waar ik dan ook nog eens geboren ben, kijk, zo krijg je het met de paplepel ingegoten, werd tot in de vijftiger jaren van de vorige eeuw (hallo, waar blijft de tijd?) met lei en griffel het beginsel van het schoonschrijven bijgebracht. Toen ik naar school ging waren ze in ieder geval nog wel aanwezig.

Potlood
Maar dit heerschap mocht beginnen met een potlood. Keurig netjes op en tussen de lijntjes werd fijntjes uit de schoolborddoeken gedaan hoe je de a, de b en de c mocht overtekenen. Schrijven, een speciaal vak voor je motorische ontwikkeling. Wij mochten het dan dunnetjes en dik vervolmaken, ophalen en neergang, krul en staart, ach wie maakt me wat?
Het potlood werd gebruikt en geslepen en gebruikt en opnieuw geslepen. Totdat het niet meer te hanteren viel. Te klein. Maar de zuinige hoofdmeester had daarop een tiental prachtige “potloodhouders” die tot vervelens toe gevuld moesten worden met de stompjes potlood. Voor schrijven kreeg je een cijfer.
Tot het grote moment daar was.

Kroontjespen
De kroontjespen. Een inktpotje zat al stevig vastgeklemd in je dashboard van je vaste tafel/stoel. Tegenwoordig zit je op zo’n bankje voor je lol op de camping. Toen, netjes twee aan twee opgesteld in rijen van drie of vier. Klassen van 30 of 40 leerlingen was bij ons geen uitzondering.
Netheid, vlijt en gedrag waren bij uitstek de vakken waar je uitstekend op kon scoren. En dat deed dit heerschap. Lager dan een 8? De straf kon je uittekenen. Met potlood.
Schrijf. Ja, wonderlijk als je eenmaal terug bent in de bankjes op het plein. Een noodgebouw, maar de inktpotjes gevuld. De kroontjespen in de houder en oefenen maar. Als je het goed deed, ach dan kreeg je de kroon op je werk. Voor netheid een 8. Dat was trouwens wel wat van je werd verwacht. Mooie ophalen en dikke neerdalingen, maar af en toe een haperende penpunt, die het geheel veroordeelde tot een Karel Appel schilderij. Maar dan net even anders. Niet netjes dus.
Glorieus was het moment van aanbelanden in klas 6. Eindelijk de laatste groepering, nu klas 7 en 8 waren afgeschaft, die dan de kroontjespen aan de wilgen mocht hangen.

Vulpen
Een vulpen werd hun deel. De ballpoint? Ik meen van niet, maar hier laat de grachtengordel van het grijze geheugen mij klapwiekend voor joker staan. Ik weet het niet. Ergens diep van binnen staat mij voor de geest dat een ballpoint niet geschikt was voor het aanleren van de juiste schrijfwijze van de goede vorming der motoriek, laat staan het overdenken van dat wat geschreven staat.
Mijn dierbare vader ging met mij op stap.
Bij Kootje- en uit piëteit kwak ik niet uit de school van bijnamen- werd een bezoek aan de kapper vereerd met de aanschaf van een hele echte Parkerpen. Vijftien ronde Hollandse guldens moesten er voor worden neergeteld. Maar dan had je er eentje met een gouden pen. Zo, kaalgeplukt door de uitzonderlijke capaciteiten van ’s mans schaar en tondeuse en scheermes, en ook nog een voldaan gevoel hebbend over de Parker, kon het leven niet meer stuk.

Maar schrijven met een kroontjespen levert toch eigenlijk wel de kroon op je werk. Sierlijk je kwaliteiten showen op een blanco vel papier geeft een ervaring van “Godzelf”. Je bent een creator. Jij maakt dat wat er staat!
Stil en verbaasd overpeins ik mijn geschrevene. Maar neen, geen kroontjespen. Geen Parker, die mij het gevoel biedt de woorden te parkeren op de overdekte ruimte van een parkeergarage.

Virtueel schrijverij
Tegenwoordig verdiep ik mij. Natuurlijk ook in die kronkelweg van het geheugen. Dat blijkt wel. De eenvoud van de kroontjespen werd ingeruild voor een Parker. Daarna in de hogere scholen was de ballpoint het element van vermaak en verdriet. Pennen met diverse kleuren. Pennen die je ook kon ombouwen tot fantastische katapulten (en nog denk ik) als ik denk aan de gewone Bickbalpoint.

Laptop
Nu, terug op dees aardkloot en aangeland in het heden overzie ik het gerommel op een laptop. Zelfs een telefoon geeft mogelijkheden je gedachten te ontvouwen. Virtuele veelschrijverij. Voor wie eigenlijk? Ach, al is het voor de fun, ’t blijft handig. Carbonpapiertjes zijn niet meer nodig voor vermenigvuldiging . Wie kent nog carbonpapier? En dan kom je opnieuw na 50 jaar terug in de schoolbankjes. Geen pen en inkt, maar gewoon een boekje, potlood en papier.

Archivarissenopleiding.
Ineens is het daar. Wat een prachtige geschriften ontvouwen zich aan mijn geestesoog. Geestig om een handgeschreven verslag te zien, met de bloedspatten er nog op, van een verslag over het verhoor van een of andere straatschoffie. Geradbraakt, maar wel een getuigenverslag waar het dna nog bijna uit te halen valt. Geschreven geschriften die je hersenen doen jeuken. Zulke mooie handschriften met pen en inkt?

Ganzenveder
Neen, met een ganzenveder. Dus op zoek naar een ganzenveder en probeer daar dan maar eens je gedachten en predikerij over de schoonheid van het verleden onder woorden te brengen. Haperingen en wanhoop zijn je deel. Met een ganzenveder het geschepte papier tot leven brengen. Da’skunst!
Dagelijks doorzie en overzie ik het gestuntel van het lezen van de oude taal. Ontdekkingstocht door de schrijverij van het verleden. De hiëroglyfen van de schrijvers. Spijkerschrift is nog een fase eerder. Dat lees ik niet. Hooguit zo zal men zeggen dat mijn handschrift gelijkenis vertoont met dat spijkerschrift. Weg netheid, weg vlijt en voor mijn gedrag hoef ik ook geen cijfer meer. Die tijd ligt achter mij.

Bits en bytes
Gelukkig, ik kan het met bitjes en bytjes aangeven. En een druk op de knop en iedereen leest dat schrijven leidt tot lezen en overdenken. Oh ja, dan moet je wel een e-mailadres hebben. Waar blijft de tijd van de enveloppe en die PTT beambte? En denk a.u.b. wel aan de juiste extensie. ’t Is er eigenlijk helemaal niet veel beter op geworden met de moderne techniek…Wilt u wel mijn nieuwe e-mailadres gebruiken en niet meer ziggo.nl, kpnmail, hotmail.com of gmail.com. Hallo zeg, welke brievenbus moeten we hebben? Vroeger had je alleen maar PTT. Weg met die extensies.
Geef mij maar?
Een mooie handgeschreven brief met gevoel en liefde die in het papier kruipt, uit de penhouder klotst. Memorabele gevoelens oproept. Het is geschiedenis.

Mooi schrijfjaar toegewenst. En kom je er niet uit, schrijfwijze of wijze schrijver, we wijzen het aan op de computer. En veel leesplezier.

Kerst, beestenboel

Door Sjaak de Stiefelaar

Op 25 december 2015

In Harms

Hei! Koop! Bijna een nieuwe slogan voor het kerstevangelie. Deze koopman was echter een uitventer. De venter van het evangeliewoord. Beestenbende, maar zeer leerzaam.
Wonderlijk dat er zoveel aandacht was en gelukkig ook in vroeger tijden voor het evangeliewoord met dieren. Voederbak? Jawel, maar stal? De associatie met een grote veestal, inloopstal of ophokgebeuren was gelukkig ver te zoeken. Geen zoetsappige kulverhalen over een klein kindje in een kribje, maar ontdaan door alle franje ontroerd door de bijzondere invalshoek van de preek. Zo’n uitventer van het evangeliewoord valt best te beluisteren. Zelfs achter een laptop.
Moe van al het getob en gezorg even “ontzorgd” worden. Niks geen stal. Wat? Kijk, dat is nu de mooie kant van een “nieuwe kerstpreek”. Gewoon een hol onder de grond. Oh ja, en de redding kwam van bovenaf. Van Bovenaf.
Nou ja hol, het is misschien iets te weinig eer voor een “grot” in de heuvels? Hoe dan ook, dat kleine stalletje is uit mijn firmament van grijze delen opgeslokt door de warme gloed van “nieuwe invalshoeken”. Een grot is veel waarschijnlijker.
Ook goed voor de commercie, denk ik maar zo. Kijken wanneer deze preek voldoende in de commerciële wereld is uitgerold om er een kerstgrot van te maken. Volgend jaar verwacht ik de invalshoek van “vluchteling en mirre, wierook (waar is dat bij de protestanten eigenlijk gebleven?) en geschenken”. Ook aan die gedachte kan ik mij nu al verkneukelen. Flink wat beestjes er bij en alle diertjes in Harmelen kunnen het luidkeels op een balken zetten.
Engelenzang mag dan ook niet ontbreken. Misschien moet er maar eens een koor met (b)engeltjes bij.

Naaktloperij

Door Sjaak de Stiefelaar

Op 21 december 2015

In Doordenkertjes, gedichten, Harms

De penpunt zweeft

boven een naakt stuk papier.

Hier en daar zwerft een woord

doorboort de grauwe mistige morgen van

zijn grijze hersenen.

Dicht gaan zijn ogen.

Weg vloeit

de inkt in de pen, kruipt op

in de neusgaten van herinnering.

Snotterend van verdriet

glijdt de pen over de rand van het papier.

Het is zoals de vrome man al eerder zei

als een leeuw die lacht en dicht

doe ik dit verhaal maar dicht.

Ik kijk naar de gezichten.

Leo Vroman heeft het juist verwoord.

Het schrijven van gedichten is in feite

“Naaktlopen met je hersenen.”

Wat overblijft is een blote kont gevoel.

De anonieme brief

Door Sjaak de Stiefelaar

Op 15 december 2015

In Harms

De anonieme brief. 15 december 2015.

“Ha, die brief”. Een eyeopener, die ik kan aanraden. Les krijgen om een duidelijke brief te schrijven. Of Anouchka ook reageerde met “ha, die brief” laat zich raden.

Nu, vandaag de dag, brullen en reageren politici en journailletypetjes wel weer “Ha die brief”. Ik stop even. Laat het bezinken. Een anonieme brief. Neen, dan reageer ik niet van “Ha die brief”. Schrijf die brief maar even aan een ander. Je zult hem krijgen. Wat moet je ermee? In mijn tijd heb ik ze ook gehad. Ook gezien. In bestuurlijke en ambtelijke tijden. Maar ik reageerde niet “ Ha, een brief”.

Je zit er mee. In je maag, wel te verstaan. Meestal is het onderwerp eentje waar je een ander mee beschadigd. Kennis van iets krijgen waar je niet op zit te wachten. Ter beschadiging- meestal toch- van een ander. Daar zit je niet op te wachten. Kennis, die leidt tot het kijken naar “die ander” maar dan anders. Opgescheept worden met kennis tot beschadiging van die ander.

Ik weet het niet. Een eyeopener? De boom van kennis van goed en kwaad staat maar mooi even voor mijn snuit te schudden alsof er een storm is van windkracht 9 of 10. Zo zal Anouchka ook wel hebben gedacht. Wat moet je ermee? Een jurist stelt dat je voor ruim vier jaar de bak in kan gaan. Kennis. Gewelddadige genius moet je zijn om zo’n brief te krabbelen. Een krabbeltje die jouw ondergang kan worden, maar ook anderen. Jouw brief die lij/eidt tot het aftreden van een minister en een staatssecretaris. Het zal maar eens naar buiten komen wie “anonymus” was. De schrijver.. met knagend geweten of met gevoel van “die zal ik nu echt eens pootje lichten?” Het zal je collega zijn die “uit de schoolt klapt”. Klok en luiden. Bel en bing- bang. Maar ik ben bang dat er toch ergens een belletje gaat rinkelen. Wie kon er van weten? Kunnen ze ook anonymus achterhalen?

En nu, zittend als ambtenaar ter secretarie, krijg je een brief in de vingers waar niemand zijn vingers aan wil branden. Brand , rook en vuur. Elementen die niet bijdragen tot een gevoel van “eureka” en “ha, een brief”. Gauw wordt dan de brief “doorgestuurd” naar Anouchka. Nou daar zit ze mooi mee. Ze brandt nu haar vingers, maakt zich misschien wel –onbewust- schuldig aan een ambtsmisdrijf en? Madam wordt opgeofferd als een pion in het schaakspel van de “ Grote meneren” op het gebied van veiligheid voor de staat en vooral voor de staat van de heren met ambitie.

Echt, laat Anouchka maar een cursus volgen van “Ha, die brief” en dan zal ze meteen dat ene rottige briefje wel in de papiervernietiger stampen. Zegt die machine hartgrondig: ha, een brief…

En de heren deden een plas. En de kamerleden brulden alsof het wat was, maar die lui van de VVD laten het zoals het was..

Het wordt er niet beter op.

Je bent journalist. En je hebt er weet van gehad. Wie het gedaan heeft. Je bent schrijver van dat klokkenluidersbriefje. Jij hebt dat aangericht. Jij bent voorzitter van een clubje die ze uiteindelijk opofferen op het schaakbord van “machtspolitiek”. Jij hebt de vernietiger gehanteerd. Jij bent Teeven en denkt dat je alles fantastisch voor volk en vaderland hebt gedaan. Maar als je normaal reageert moet er ergens toch nog een beetje geweten zijn dat knaagt?! Je bent tweede kamerlid en schrijft mee om een minister en een staatssecretaris naar de groene bankjes door te schuiven. Klokkeluidersbriefje of niet.. Je bent minister-president en probeer maar weer weg te lachen, wat uiteindelijk een verkrachting van recht en gerechtigheid is. Het hele zootje staat Op Stelten. Allemaal, anoniem of niet, beschuldigd en beschadigd de kerst in door de anonieme brief en de gruwlelijke deal met de onderwereld. Besmet door schuld en omringd door duisternis.

Ik schrijf. En eigenlijk zou ik een brief moeten schrijven naar de Tweede Kamerleden. Ik ben ontstelt. Waar is jullie norm? Het volk dat in duisternis wandelt wordt geleid door een stel blindgangers. Dat is waar het volk” voor heeft gekozen. De één koos voor Rutten tegen Samsom en de ander voor Samsom tegen Rutten. Ze zitten er beiden en houden elkaar de hand boven het hoofd. Nog wel. Hoelang? Gelukkig heb ik in dit geval mij daar niet schuldig aan gemaakt. Ik verklap een geheim. Ik koos voor iemand die onderzoek doet naar de misstanden in de commissie stiekem. Ook al mis…

Gelukkig dat we kerst kunnen vieren. Daar kunnen we beter een brief over schrijven. En dan kunnen we misschien allemaal opgelucht zeggen: Ha, een hemelse brief. Er is een licht ontstoken! Die brief is niet anoniem. Die brief hoeft niet door de papiervernietiger. Die brief laat een licht opgaan in een duister en Wildersachtig bestaan.

Dat is pas een eye-opener.